Huizumer verenigingen

Van de oorspronkelijke verenigingen uit Huizum zijn er niet veel meer over of zijn er in ieder geval niet veel meer actief in Huizum.

Het aangaan van fusies is met een dalend ledental en een dalend aantal vrijwilligers/bestuurders aantrekkelijk.

Soms gebeurt dit onder druk van de leden, die voordelen zien in het spelen op een hoger niveau. Soms ook is het bittere noodzaak, omdat anders de lasten niet meer gedragen kunnen worden.

In het boek 'Tusken Potmarge en Jokse' met bijdragen over de geschiedenis van het Zuidertrimdeel (deel V) verhalen Siep Grijpstra en Symen G. Kingma over de geschiedenis van Huizum en het verenigingsleven.

Verenigingen als speeltuinvereniging ontbreken in dit verhaal.

O.a. de volgende verenigingen worden genoemd.

Toneel

De Bond voor Staatspensionering voerde voor het eerst toneelspel op.

De in de Schrans wonende Ibeltsje Kaastra-Bakker (1865-1923) schreef tien stukken voor geheelonthouding en staatspensionering.
Van beroep was zij bewaarschoolhoudster. Verder behartigde zij de belangen van de vrouw.

De meeste toneelstukken van haar werden opgevoerd in Zalen Tivoli aan de Huizumerlaan, toen nog Café Ceres geheten.

(Ceres is de archetypische moeder en de godin van de landbouw baart de wereld in zijn fysieke vorm, draagt kinderen en zorgt voor voeding om te overleven).

In de jaren 20 (20e  eeuw) is er een toneelvereniging met de naam 'Lobo'.

Hiervoor waren actief H. Pannekoek Loois, K. Faber, gebr. Keimpema en B. Brokken. De laatste was fotograaf.

In 1945 werd de toneelvereniging 'It Huzumer Toaniel' opgericht.

De eerste opvoering was in het Nederlands. Men ging over op het Fries toen dat meer aansloeg. 'De Hite Hinnepôle' van Bonne Stienstra was een successtuk. Dit is 63 keer opgevoerd. Zalen Tivoli is de thuisbasis.

Sinds 1980 speelt men in de Eareklasse van It Boun fan Fryske Toanielselskippen. Er zijn meer dan 300 donateurs.

Het echtpaar Schuhmacher is al jaren actief  bij It Huzumer Toaniel, maar er zijn er meer.

Contactadres: mw. G. Schumacher, Bordineweg 47, 8931 AL  Leeuwarden/Huizum. Tel. 058-2885761.

Verder wordt het 'Lyts Frysk Toniel' van de in de Borniastraat woonachtige Barend van der Veen  genoemd.
Bekende stukken hiervan 'In Heidepyk' en 'Een têst mei stuorkes'.

Voetbal en Kaatsen

F.V.C. (Friesche Voetbal Club) werd opgericht op 4 mei 1919  door de heren P. van der Haak, Piet de Vries, W. IJbema, Tj. Algera, Herke Meijer, H. van Brug en Bauke de Vries. Dit gebeurde in de Prinsentuin. Aanvankelijk was de naam van de club 'Vitesse'.

In de begintijd werd gespeeld op een stuk land aan de Nieuwlandsweg (Vincent van Goghstraat) in het huidige Huizum-west.

Later verhuisde men naar de gemeentelijke sportvelden. Deze bevonden zich eerst vlakbij de Huizumerlaan en zijn enkele malen verplaatst richting de Borniastraat. De in 1927-1930 voltooide Sportlaan dankt zijn naam daar nog aan.

In de jaren 30 van de 20e eeuw moesten de velden gedeeld worden met de Christelijke Voetbalvereniging Blauw Wit '34
(opgericht 28-4-1934 in Lunchroom 'De Schrans') en de Kaatsclub Onderling Genoegen (opgericht in 1907).

Blauw Wit '34 verhuisde al in 1958 naar sportpark De Greuns achter de CCF.

Na de voorgenomen bouw van ziekenhuis Triotel (later MCL-zuid) verhuisde en voetbalvereniging F.V.C. en kaatsclub O.G. naar sportpark Nijlân.

In 1980/1981 verhuisde F.V.C. naar bedrijventerrein 'De Hemrik'. Hier kreeg men drie speelvelden en een trainingsveld.

F.V.C. heeft hoofdklasse gespeeld en kreeg het toen financieel moeilijk.

Inmiddels loopt het weer goed.

L.V.V. Friesland opgericht 15-6-1905) heeft ook gespeeld in Huizum achter de velden van F.V.C., maar daarvoor achter de Schrans en achter de Verlengde Schrans. In 1923 ging men naar de velden aan de Borniastraat.

De ingang was naast Borniastate aan de Verlengde Schrans.

L.V.V. is opgericht in Leeuwarden en is dus van de gemeente Leeuwarden naar de gemeente Leeuwarderadeel gegaan.

Damclub Huizum

Damclub Huizum is opgericht op 6 april 1932 in lunchroom De Schrans.

Althans dit werd altijd verondersteld. Sinds op 24 oktober 2007 het archief van de Leeuwarder Courant op internet staat, weten we dat de oprichtingsdatum rond 6 februari 1932 moet hebben gelegen, gezien het feit dat er dan al 8 leden zijn.

Uitbater van de lunchroom was Ulbe de Vlas. In het pand is nu o.a. een internetcafé gevestigd, daarvoor was het een sportzaak van Luxen Sport.

Vroeger is er brood verkocht door Vonk en hadden enkele dames daar een naaimaterialenwinkeltje. Rijwielhandel Argelo is er begonnen. Vandaar dat er nog wielen boven in de gevel te zien zijn.

Damclub Huizum speelde nadien nog in diverse zaaltjes in Huizum.

In de Noorderstraat, de Zuiderstraat en in Tivoli aan de Huizumerlaan.

Vanaf onveer 1947 is Zalen Tivoli de vaste speellocatie.

Tijdens het 75-jarig bestaan in 2007 was dit 60 jaar aaneen.

Tivoli bood onderdak aan diverse verenigingen, zoals twee schietclubs, de biljartclub, de al eerder genoemde toneelvereniging en de kaartclub. De Vrouwen van F.V.C. kwam daar bij elkaar. Lange tijd gebruikte F.V.C. Zalen Tivoli voor feesten en vergaderingen.

Verder kwam de Doofstommenvereniging er. Er werd toneelgespeeld, gedamd (op donderdag en af en toe een wedstrijd op zaterdag), gebiljart en de spritituele vereniging Harmonia was er donderdags actief.

Damclub Huizum beleefde vanaf 1965 een opgang, onder meer doordat Harm Wiersma met zijn vader lid was geworden.
Dit talent trok andere talenten naar Huizum. Damclub Leeuwarden moest fuseren met Gezellig Samenzijn en diverse spelers waren overgegaan naar Damclub Huizum, waaronder een aantal in Huizum woonachtige spelers.

In 1974 werd het eerste tiental van deze club kampioen van Nederland.

Hiermee schreven ze geschiedenis.

Het team bestond uit:

Harm Wiersma (later wereldkampioen), Anton Schotanus, Johan Capelle, Frank Drost (ooit kampioen van Nederland), Sjoerd Visser, Menno Bandstra, Jacob Spoelstra, Auke Spijkstra, Roel Bergsma, Arthur Kalverboer, Eddie Drost en Thijs Mulder.

Later kwamen nog spelers als Jannes van der Wal, Auke Scholma en Bauke Bies naar Huizum. Grote talenten, die na één jaar of meer naar Groningen vertrokken. Ook vele andere subtoppers uit de provincie werden kortere of langere tijd lid van Damclub Huizum.

In 1985 degradeerde Damclub Huizum naar een iets lager niveau.

Lange tijd was de club de grootste in Friesland.

Voor dambegrippen is 80 leden (de piek) behoorlijk veel.

In 2002 is dit aantal inclusief de jeugd ongeveer 50.

Hoewel er een aparte jeugdclub was  (vanaf 1997 onder leiding van Sietse Nagel in wijkgebouw Husma Herne, daarvoor onder leiding van Jan Terpstra in de wijkgebouwen van o.a. Huizum-west (Gerard Dou) en de Hollanderwijk in het Hollander Huuske)

was de aanvoer van nieuwe leden hieruit naar de senioren in Tivoli niet overweldigend. Af en toe maakt er eentje de overstap.

Door een redelijk goed bezochte onderlinge competitie is Damclub Huizum nog steeds interessant voor spelers van buiten.

De Huizumers zelf laten het een beetje afweten, hoewel er nog diverse leden zijn met een duidelijke Huizumer signatuur.

Nadat Tivoli werd verkocht in 2017 maakte Damclub Huizum de onderlinge competitie af in wijkgebouw Husma Herne aan de Huizumerlaan. Vanaf september 2017 ging de club naar dorpshuis 'Ien en Mien' te Goutum. Hier was meer ruimte, ook om even gezellig na te zitten. Hiermee moest de club Huizum verlaten, hoewel het dorpshuis kadastraal onder Huizum valt.
De clubavond is nog steeds op donderdag vanaf ca. 19.45 uur (indeling en daarna de start om 20.00 uur).
De damclub biedt niet alleen de mogelijkheid van vele wedstrijden op het persoonlijk vlak en in teamverband, de club is ook een uitstekend middel tegen bijvoorbeeld eenzaamheid.

Gymnastiekvereniging Quick
 

De atletiek- en gymnastiekvereniging Quick werd opgericht op 26 november 1920 op initiatief van N. van der Woude, hoofd van de Huizumer ULO (later MAVO Nijlân). Spontaan traden 41 leden toe bij de oprichting in de school.

De atletiek nam in de beginjaren een grote plaats in.

De damesploeg behaalde in de beginjaren het Nederlands kampioenschap estafette viermaal 100 meter.

Eind 1925 nam de animo voor de vereniging af.

Begin januari 1926  werd J.D. de Jong Lzn. tot directeur benoemd.

Hij was zoon van de nestor van de Friese turnbeweging, L. de Jong uit Heerenveen. Met hem boekte Quick grote successen. Men werd verenigingskampioen keurturnen van Nederland in 1946, 1948, 1949 en 1950.

Het landelijk kampioenschap voor dames werd behaald in 1947, 1956, 1957 en onderbroken van 1960 tot 1967.

In de jaren dertig stopte de afdeling atletiek.

Na 25 jaar directeur Quick werd Jan de Jong in 1951 opgenomen in het bestuur van het Koninklijk Nederlands Gymnastiek Verbond (KNGV).

Hij matigde zijn activiteiten voor Quick, werd nog wel voorzitter. In 1955 legde hij die functie neer en werd benoemd tot ere-voorzitter.

De technische leiding was inmiddels in handen van Akke Smit, Hilda de Jong en Wiebe Spoelstra. De laatste werd al spoedig vervangen door Tjitte Wijmstra. Wijmstra werd later trainer van het landelijke keurkorps.

Na de annexatie door Leeuwarden werd de vereniging omgedoopt tot 'Quick Huizum'.

Later verdween de toevoeging 'Huizum'. Een bestuurslid antwoordde bij navraag hiernaar dat het een wens was van de wethouder. 'En we moeten denken aan de subsidie...'.

Jan de Jong overleed in december 1970. Enkele jaren daarvoor werd hij voorzitter van de KNGV.

Gymnastiekvereniging Quick fuseerde later met Brinio, waardoor er weer iets Huizum-eigens verloren ging.

Leonie Lambrechtse stuurde een e-mail met enige aanvullende opmerkingen:

Nadat Quick fuseerde met Brinio, werd later ook O.D.I. hier aan toegevoegd. Operend onder de naam 'O.B.Q.' (O.D.I., Brinio en Quick).

Sinds het seizoen 1999/2000 gaande onder de vlag van de KNGU (Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie).

Nadat de KNCGV (Christelijk) en de KNGB (openbaar) fuseerden.

Fanfarekorps 'Volharding'

In het begin van de 20e eeuw was er al een fanfarekorps "De Volharding", dat omstreeks de eerste wereldoorlog (1914-1918) van het toneel verdween.

In 1920 werd het korps opgericht door Rinse Kuipers.

Bescherheer was de huisarts W. Sinninghe Damsté, die als voorwaarde stelde, dat op Koninginnedag het korps op het dak van de dokterswoning aan Hare Majesteit een serenade moest brengen.

In de jaren '60 van de 20e eeuw kwam het einde van het korps.

Een vergunning voor een verloting om de instrumenten te kunnen vervangen werd geweigerd en de dirigent werd ziek.
De animo was kwijnende, waardoor een herstart niet mogelijk was.

Men oefende aan de Huizumerlaan in de zandbak van de bewaarschool op de plek waar later kerk 'De Rank' stond.
Nu is daar de Bethelkerk, alsdus Arie Nagel.

In Huizum was nog een Christelijk muziekkorps met de naam 'Euphonia', een afsplitsing van het korps 'Looft Den Heer' uit Leeuwarden.

'Euphonia' had als thuisbasis een soort keet aan het eind van de Doniastraat (1e Torendwarsstraat) om de hoek van de Aylvastraat (Torenstraat), achter de Huizumerlaan.

Korfbal
 

De link onder deze tekst gaat over het korfbal in Leeuwarden en Huizum.

Er is sprake van de Korfbalclub Huizum in 1924.
Op 8 augustus 1932 doet men echter een poging om te komen tot de oprichting van een korfbalclub op het speelterrein in Huizum.
Deze loopt op niets uit.